-->

Kölelik Hakkında Enteresan Gerçekler

Kölelik Hakkında Enteresan Gerçekler


Başlangıcından bu yana toplumların bir parçası oldu kölelik. 
Ama köleliğin, tarihsel süreci hakkında gerçekte ne kadar bilgimiz var? 
21. yy. dahi devam eden bu insanlık dışı uygulama nerden geldi, neden ve nasıl hala devam ediyor? 
İşte köleliğin tarihiyle ilgili 9 önemli gerçek!
Virginia’da Başladı:
Kölelik resmen, 1654'te Virginia'da kuruldu. 
Tarihin bilinen ilk resmi kölesi Anthony Johnson’dur. 
Yine bir siyah olan John Casor’a olan borcu nedeniyle, Carsor’un resmi kölesi olarak hakkında mahkeme kararı çıkmıştır. 
Johnson, yıllar önce, John’a olan borcunu geri ödemek için, anlaşmalı hizmetçi olarak Virginia’ya getirilmişti. 
Sadece yiyecek karşılığında düzenlenen bir kontratla yıllarca bu kişiye hizmet etti. 
Johnson’un karısının elindeki değerli şeyleri satmasıyla borcunu ödeyen Johnson, kontratını aldı ve özgürlüğüne kavuştu. 
İlk resmi durum tanınan köle olarak tarihe geçen Johnson daha sonra çok zengin oldu ve 
Afrika’dan kendi kölelerini getirtti.
Yakıcı Keşif:
On sekizinci yüzyılın ikinci yarısında kölelik, çiftçilerin,
emek gerektiren işlerle daha az uğraşmaya başlamasıyla Birleşik Devletler'de doğal olarak kaybolmaya başlıyordu. 
Birçok köle sahibi, kölelerini özgür bıraktı ve köleliğin, tamamen ortadan kaybolacağı düşünülmeye başlandı. 
Bir şeyler değişiyordu. 
1793’te Eli Whitney, çiğ pamuk için pamuk ayıklayıcıyı işlemi kolaylaştıran bir alet icat etti. 
Bu, tek bir adamın, önceden bir günde elli kez elleriyle yapabildiği için saniyeler içinde yapan bir aletti. 
Bu, pamukla beraber birçok farklı ekinin çok kısa sürede toplanmasını ve 
işlenmesini sağladı ve kölelik günümüz modern köleliğinin şeklini almaya başladı.
Kelime Anlamı:
‘Köle’ sözcüğünün yabancı dillerdeki karşılığı ‘slave’dır. 
Bu sözcük Slav ırkından gelen insan demektir kök itibariyle. 
Yunanca ‘sklabos’ kelimesinden gelen ‘slave’ yani ‘köle’, Vikinglerin Slavları yakalayıp 
köle olarak Romalılara satmaları nedeniyle kullanılmıştır. 
Kelimenin tüm dillerde yaklaşık 580 benzer karşılığı vardır. 
Türkçede ‘hizmetçi’ denilen ‘servant’ ya da yine Türkçede ‘servis’ elemanı kelimelerinin hepsi Slav sözcüğünden türemiştir.
Özgürlük Ülkesi:
Liberya, batı Afrika kıyısında küçük bir ulustur, Sierra Leone, Fildişi Sahilleri, Gine ve Atlantik okyanusu tarafından kuşatılır. 
Liberya adı, Latince "özgür" anlamında liber sözcüğünden gelir. 
Ülke, ABD'de özgür bırakılan Siyah kölelerin yerleşimi için bir ABD kolonisi olarak kuruldu. 
1821'de bugün Monrovia kentinin bulunduğu Mesurado Burnu, 
Yerli kabilelerden satın alınarak, ABD' den gelecek Siyahlar'a ayrıldı. 
Bölgeye ilk kafile 1822'de ulaştı. 
Bunlar 1980'e kadar ülke yönetiminde egemen olan Liberyalıların atalarıdır. 
1847'de bağımsızlığını ilan eden Liberya, ABD tarafından resmen 1862'de tanındı.
Onur İşareti:
Afrika'da, Avrupalı köle tüccarlarının varmasından önce, kölelik, yaşamın normal bir parçasıydı.
Avrupa tarzı köleliğin ise şeref ve yüksek standartların bir göstergesi haline geldi. 
Köle sahibi tüccarların statüleri değişiyor ve şöhretleri artıyordu. 
Kölesine iyi davranan, besleyen, giydiren ve kaliteli hizmet vermelerini sağlayan tüccarlar onur işareti alıyorlardı.
Charles Lynch:
Charles Lynch Virginia ABD’de İrlanda göçmeni bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur. 
Lynch 1769-1778 yılları arasında Virginia Konvasyonunda görev yapmış ve savaş sırasında milis albayı olmuştur. 
Amerikan Bağımsızlık Savaşının kazanılmasından sonra 1784-1789 yılları arasında Virginia Senatosunda görev yapmıştır. 
1780 yılında birçok olayda Lynch ve bazı milis komutanları 
Virginia’da İngiliz yanlısı olduğundan şüphelendikleri insanları apar topar yakalayıp, 
yasadışı mahkemelerde yargılayıp kırbaçlama, malına el koyma, zorla askere alma gibi cezalara çarptırıyorlardı. 
Lynch’in verdiği cezalar ve başkanlık ettiği mahkeme süreçleri 
1782 yılındaki Virgina Genel Meclisinin kararıyla yasal ilan edilmiştir. 
Bu durumdan en çok etkilenenler köleler olmuştur. 
Lynch Yasaları Charles Lynch sayesinde ünlü olan bir tanımlamadır ve yasadışı olarak suçluların cezalandırılmasını anlatır. 
Linç etmek, linç yasaları gibi deyimleri 1850’li yıllarda sözlüklere girmiştir. 
1811 yılında Yüzbaşı William Lynch, 
linç etmek filinin hak sahibi kendisi olduğunu iddia etse de 
1780 yılında mahkeme kararlarında geçen yasama şeklini anlatmak için ilk kez kullanılmıştır.
Antik Dönem Uygulamaları:
Kölelik eski Mısır, Bâbil, Mezopotamya, eski Yunanistan ve 
Roma medeniyetlerinden itibaren binlerce yıllık geçmişi olan eski inanç, felsefe ve 
uygarlıklarda kökleşmiş bir kurumdu. 
Köleliğin resmi varlığıyla ilgili bilinen en eski kayıtlar Babil kralı Hamurabi’nin yasalarında yer alır. 
Eski filozofların bir kısmı (Aristoteles de dahil), bazı insanların doğuştan köle olduğunu bile savunmuştur. 
Özellikle antik çağ dönemlerinde kölelik, çoğunlukla borç için cezaydı, 
borç, geri ödendiği andan itibaren, köle, bırakılabilirdi.
Papa’nın İzin ve Yasakları:
Katolik kilise defalarca, kölelik fikrini mahkûm ederken, Papanın onayladığı izin belgeleriyle, 
köleliğin kilise tarafından da kabul edildiği çağlar 15. ve 16. yüz yıllardır. 
1452’de Portekiz Kralı VI. Afonso’ya izin veren Papa, 
savaşlarda yakalanan putperestlerin köle olarak satılabileceğine ve kullanılabileceğine dair resmi bir bildiri çıkardı. 
1537’de ise Papa 3. Paul, kilisenin geleneksel köleliğe karşı tavrına geri döndü.
Modern Zaman Köleliği:
Anti-kölelik grupları tarafından yapılan çalışmalara göre, 
bugün tarihte herhangi bir zamanda olduğundan daha çok köle vardır! 
Günümüz kölelerinin dörtte üçü kadın ve çocuklardan oluşmaktadır. 
Bugün yeryüzünde 27 milyon köle olduğu düşünülüyor. 
Eski çağlara kıyasla tam kölelik olarak adlandırılamasa da kibarca, 
‘özgür olmayan emek işi’ olarak tarif edilen bir sistem uygulanmaktadır. 
Bu gün ortalama bir köle 90 dolara mal oluyor işverenine, 
oysa geçmişte köle sahibi olmak isteyen varlıklılar yaklaşık 40,000 doları gözden çıkarmak zorundaydı.

Facebook

0 comments