YENİLİNCE HALÜSİNASYON GÖRDÜREN BALIK (Salema Porgy)
Salema Porgy balığının fiziksel özellikleri
Sırt yüzgeci balığın ensesinden kuyruğuna doğru uzanır. Kıç yüzgeci ise anüsten başlayıp kuyruk yüzgecine doğru uzanır. Göğüs ve karın yüzgeçleri normal yapıdadır.
Burnu yuvarlak ve kalındır. Ağzı küçük ve kemerlidir, yapı itibari ile kefalin ağız yapısını andırır. Kuvvetli bir çeneye sahiptir. Üst çene alt çeneden biraz uzun olup, yassı, geniş ve keskin olan tek bir diş sırası vardır.
Genellikle 12 – 15 cm uzunluğa sahip olsalar da 50 cm. uzunluğa ve 1.5 kg ağırlığa erişebilirler.
Salema Porgy balığının rengi
Görünüşü parlak ve alımlı olan bu balığın üst kısımları mavimsi grimsi, yanları ve alt kısımları gümüşü beyazdır. Başın üst kısmında yeşilimsi bir bölge, yan yüzgeçlerinin hemen başlangıcında siyah bir leke bulunur.
Yanal çizgisi operculumun üstünden kuyruğa doğru hafifçe yay biçiminde bir hat çizer. Başı ve yan tarafları üzerinde, portakal veya altın sarısı renginde 10 ila 12 adet çizgi bulunur. Bu şeritler balığın en ayırt edici özelliğidir.
Geni, bireyler koyu-gri ve gümüş rengidir. Erginlerde renk maviye yaklaşır.
Salema Porgy balığının yaşam şekli ve beslenmesi
Sparidae familyasından olup sargozlarla akrabadır. İsmi bazı kaynaklarda Sarpa Salpa veya Boops Salpa olarak da geçmektedir.
Okyanuslar ve bunların uzantısı olan denizlerin ılıman ve sıcak sahil bölgelerinde yaşar, kışın derin sulara çekilirler.
Malta, Tenerife ve Güney Afrika’da ülkemizde ise en çok Marmara Denizi, Ege Denizi, Akdeniz ve Kıbrıs açıklarında yaygın bir şekilde rastlanır.
İrili ufaklı sürüler halinde, sığ sularda ve kayalık bölgelerde yaşar, kumluk bölgelerde gezmezler. Kıyıdan en fazla 50 – 100 metre kadar açığa giderler ve hep aynı bölgede yaşarlar. Genellikle sokarlarla birlikte gezer ve bazen sokardan ayırt edilemezler. Sık sık kefallerle birlikte gezdiği de görünür ve kefallerle aynı besinleri paylaşırlar.
Kayalık bölgelerde yosun yiyerek beslenen obur bir balıktır. Genç bireyler bir yandan deniz kurtları, balık yavruları, yumurtaları, karides ve küçük kabuklulargibi bazı omurgasızlarla beslenirken, diğer yandan bazı bitkisel besinleri de alırlar. Erginler ise tamamen bitkisel besinleri tercih ederler.
Salema Porgy balığının üreme mevsimi ilkbahardır. Cinsiyetleri, büyüdükçe erkekten dişiye doğru değişir. Yaklaşık 20 santimetre boya ulaştıklarında üreme yeteneği kazanırlar.
Oldukça çevik ve atak balıklardır en ufak sezide korkar ve kaçarlar, avcılığıda oldukça zevkli ve kolaydır.
Salema Porgy balığının avlanması
Kıyılara çok yaklaşan bir balık olduğu için Salema Porgy avı kıyıdan çıplak iğneli takımla veya çift köstekli, hafif iskandilli, küçük mercan avlamaya mahsus takımla yapılır.
Yem olarak küçük kabuklular, karides, deniz solucanı ve ekmek içi kullanılır. Küçük çelik bir iğneye yarım kulaç uzunluğunda 0.25’lik misina bağlanıp diğer ucuna da bir fırdöndü takılır. Fırdöndünün diğer gözüne de oltayı teşkil eden misinanın ucu bağlanır. Kıyıdan kullanılan bu takımda kıstırma veya iskandil kullanılmaz. Yemin yüzmesini sağlamak amacıyla iğnenin dibine küçük bir şişe mantarı da takılabilir.
Kıyıdan atıldığında çıplak iğne ve yemin ağırlığıyla sığ sularda dibe doğru yavaşça inen oltaya balık atlar. Hafifçe çalınıp balık kıyıya çekilir.
Tadı lezzetsiz bir balık olan Salema Porgy tavada veya buğlama olarak yapılabilir. Ancak tuttuğunuz balığın midesine bakıpCaulerpa Taxifolia türü yosunların olup olmadığını mutlaka kontrol edin. Bazı zehirli toksinleri barındıran bu yosunlar ile de beslenen Salema Porgy’lerin vücüduna geçen bu toksinler nedeni ile balık yenildiğinde halüsinasyon gördürmektedir. Bu nedenle bu tür yosunların bulunmadığı bölgelerde avlanmak daha doğrudur.
Salema Porgy balığı yenildiğinde neden halisünasyon gördürür ?
Salema Porgy balığı aslında zehirsiz bir balıktır. Otçul bir balık olan Salema Porgy, oldukça zararlı toksinler içeren Caulerpa Taxifolia yosunları ile de beslenmekte ve bu yosunlardan aldığı toksinler nedeni ile yenildiğinde halisünasyon gibi yan etkiler gösterebilmektedir.